Góc nhìn khác về nghề Tư Vấn Thiết Kế

GÓP THÊM MỘT GÓC NHÌN VỀ NGHỀ TƯ VẤN THIẾT KẾ KIẾN TRÚC

Hiện nay, Tư vấn thiết kế kiến trúc là một dịch vụ được sử dụng rất phổ biến , đặc biệt là ở các thành phố lớn khi chất lượng cuộc sống ngày càng được nâng cao. Khi con người mong muốn và cần được sinh sống, học tập, làm việc, giải trí… trong những không gian đẹp, an toàn, thoải mái, hữu dụng thì vai trò của người kiến trúc sư càng được đề cao bởi, không ai khác, kiến trúc sư chính là người kiến tạo nên những không gian đó.

Trong phạm vi bài viết này, ARCHI Việt Nam muốn cung cấp một góc nhìn khác về ngành nghề tư vấn thiết kế kiến trúc nhằm giúp mọi người nói chung và khách hàng đang có nhu cầu tìm các đơn vị tư vấn thiết kế nói riêng hiểu một cách đầy đủ về loại hình dịch vụ này để từ đó đưa ra những quyết định đúng đắn khi sử dụng dịch vụ.

Vì sao chúng tôi muốn chia sẻ điều này? Là vì hiện nay rất nhiều khách hàng đang hiểu sai về nghề tư vấn thiết kế kiến trúc. Họ đang không hiểu quy trình tạo ra một sản phẩm kiến trúc như thế nào và điều gì tạo nên danh tiếng của một kiến trúc sư? Lí giải được điều này, chúng ta cũng sẽ hiểu được vì sao một số đơn vị kinh doanh lĩnh vực kiến trúc, xây dựng lại có thể “miễn phí thiết kế’ và vì sao một số đơn vị lại không miễn phí sản phẩm thiết kế của mình.

Có thể coi “tư vấn” và “thiết kế” trong lĩnh vực tư vấn thiết kế là hai hoạt động khác nhau. Để tạo ra được một sản phẩm thiết kế thì hoạt động “tư vấn” phải là ưu tiên số 1 bởi tính quyết định của nó đối với một công trình. Công việc tư vấn thường do các kiến trúc sư chủ trì đảm nhiệm. Để đưa ra ý tưởng, giải pháp cho một công trình, kiến trúc sư chủ trì phải lắng nghe, quan sát, phân tích và đánh giá các dữ liệu liên quan (bao gồm cả những đặc trưng của mỗi đối tượng khách hàng và những yếu tố ảnh hưởng, tác động đến không gian kiến trúc dự kiến). Từ đó, bằng kiến thức chuyên môn và sự nhạy bén nghề nghiệp,  kiến trúc sư chủ trì định hướng các giải pháp thiết kế và xây dựng đáp ứng tối đa mong muốn của khách hàng. Và, chắc chắn rằng nhứng phương án đó phải đảm bảo các yêu cầu  về: Tính bền vững, tính thẩm mĩ, công năng sử dụng và sự hài lòng của con người khi sống trong không gian đó.

Nhưng, không phải kiến trúc sư nào cũng có thể trở thành kiến trúc sư chủ trì. Người kiến trúc sư chủ trì phải hội tụ được các yếu tố nhất định về năng lực nghề nghiệp và phải có chứng chỉ hành nghề theo quy định. Cho nên, kiến trúc sư chủ trì ngoài trình độ chuyên môn còn cần có một khoảng thời gian để tích lũy kinh nghiệm, phát triển và hoàn thiện tri thức nhằm thực hiện tốt công việc tư vấn.

Hoạt động “thiết kế” là công việc bước sau của hoạt động “ tư vấn”. Dựa trên kết quả của hoạt động tư vấn người ta mới có thể bắt đầu vẽ bản vẽ thiết kế. Người trực tiếp tạo ra bản vẽ thiết kế có thể là bất kì một kiến trúc sư, kỹ sư kiến trúc, thậm chí là sinh viên kiến trúc chưa tốt nghiệp. Tóm lại: Bản vẽ thiết kế là là sự cụ thể hóa của những ý tưởng mà kiến trúc sư chủ trì đã tư duy, sáng tạo.

Tất cả những phân tích trên đã phần nào lí giải tại sao giá thành của công việc tư vấn thiết kế kiến trúc trên thị trường lại có nhiều mức khác nhau, thậm chí chênh lệch nhau đến cả chục lần. Vậy, những đơn vị sẵn sàng “miễn phí thiết kế” khi khách hàng thuê họ làm thi công thực chất họ có miễn phí hay chỉ là bài toán lợi nhuận? Để đảm bảo chất lượng công trình, tư vấn thiết kế và thi công xây dựng phải là hai đơn vị độc lập. Khi khách hàng lựa chọn một đơn vị vừa làm thi công, vừa làm thiết kế chẳng khác nào khách hàng cho họ “tự đá bóng, tự thổi còi”. Và, vô hình chung, người chịu thiệt thòi lại chính là khách hàng. Khách hàng phải nhận thức rõ sản phẩm được miễn phí ở đây là chất xám, ý tưởng của kiến trúc sư hay chỉ là những bản vẽ có sẵn được điều chỉnh một cách cơ học (thay đổi kích thước trên những thiết kế có sẵn) mà không quan tâm tới nhu cầu thật, lợi ích thật của khách hàng? Hoặc, cũng có thể những đơn vị này miễn phí thiết kế thật nhưng là để tìm cách trục lợi khi thi công bằng chính những bản thiết kế đó?

Đối với một Công ty tư vấn thiết kế kiến trúc chuyên nghiệp như ARCHI Việt Nam, tài sản lớn nhất không phải là phần mềm, thiết bị ... mà chính là đội ngũ kiến trúc sư tài năng. Để đạt được thành tựu như ngày hôm nay, ARCHI Việt Nam đã đầu tư rất lớn về tài chính cũng như sự tâm huyết để có thể tạo ra sản phẩm kiến trúc tốt, đáp ứng kỳ vọng của khách hàng. Về cá nhân, kiến trúc sư sẵn sàng cho, tặng, biếu ... sản phẩm thiết kế của mình cho những đối tượng đặc biệt nhưng đối với một tổ chức như ARCHI Việt Nam và nhiều công ty hoạt động trong cùng lĩnh vực, việc kinh doanh phải tạo ra lợi nhuận nên chúng tôi thu phí cho những sản phẩm do chúng tôi tạo ra. Chúng tôi thu phí vì lợi nhuận nhưng chúng tôi thu phí còn là để đảm bảo đạo đức nghề nghiệp khi hành nghề tư vấn thiết kế kiến trúc.